maandag 7 februari 2011

Tet – voor het oog en voor de maag (deel 2)

- Dit is het tweede deel van een vijfdelige reeks over hoe in Vietnam Tet wordt gevierd, het traditionele Nieuwjaar volgens de maankalendar. Na het eerste deel over de keukengod, en het tweede deel ‘voor het oog en voor de maag’ volgt: 3/ de laatste dag, de eerste dag, 4/ buitenlanders vieren Tet en 5/ Tet te koop? –

Net zoals kerst bij ons, wordt tijdens Tet een en al gedecoreerd en een en al geprepareerd. Eerst en vooral, de beste gelijkenis met kerst is ... de boom, of beter gezegd bomen. Ieder gezin moet tijdens de Tat Nien (zie deel 1) of een kumquat struik plaatsen of een paarse perzikbloesem of zelfs beide. Volgens de traditie stellen de struiken namelijk alle generaties voor: het fruit de grootouders, de bloemen de ouders, de knoppen de kinderen en de kleine verse groene blaadjes de kleinkinderen. Het fruit moet ook perfect rond zijn en glanzen om een voorspoedig en gelukkig jaar tegemoet te kunnen gaan. Het woord ‘oranje’ zou immers volgens het oud-Chinees ook bijna hetzelfde klinken als het woord voor rijkdom, daarom de kumquat. In het zuiden wordt in plaats van de perzikbloesem de gele abrikoosbloesem in huis gezet, in het koude noorden vaak de witte pruimenbloesem. Vooral die laatste heeft mijn voorkeur. Het is enorm grappig om zien dat sommige struiken kerstslingers krijgen. De kerstballen komen misschien volgend jaar?

In de struiken hangen hier en daar rode enveloppes, meestal met het zodiac teken voor het volgende jaar op, dit jaar de kat. In de rode enveloppes wordt geld gestopt, het ‘lucky money’. Vaak wordt die aan de kinderen gegeven (naast het speelgoed, maar dat is voor het laatste deel van deze reeks), maar ook aan de kinderen van de grootouders bijvoorbeeld. Het geld dient om te offeren in de pagoda’s en de tempels als geschenk aan de goden met de hoop evenveel of meer terug te krijgen. Via de rode enveloppes wordt ‘voorspoed’ geschonken en gewenst vanwege de ouders.

Naast al dit wordt het huis versierd met bloemen allerhande. Samen met de bloesems moet dit de lente verwelkomen. Geef toe, een huis vol bloesems en bloemen ruikt opvallend veel naar de lente.

De maag wordt uiteraard ook niet vergeten. Zoals beschreven in deel 1 vinden er uitgebreide maaltijden plaats voor bijna iedere laatste iets. De traditionele maaltijd voor het nieuwe jaar is uiteraard redelijk vlezig en bestaat uit het volgende: banh ngot of oranje gekleurde zoete plakrijst met zoete mungbonen pasta in het midden, bamboescheuten soep met geweekte vel van het varken, gelei van varkensvlees, verse kruiden en ei, gestoomde of gekookte kip en niet te vergeten, de banh chung of de groene (door de bananenbladeren) en vierkantvormige plakrijst met gehakt in het midden. Vooral deze laatste mag niet ontbreken en wordt soms als cadeau meegebracht. Als aperitief en tegelijk dessert, pompoenzaadjes, zoete snoepjes, en groene bonen pasta met sesam. Als drank uiteraard de rijstwijn en gewone wijn. Voor vegetariërs klinkt het niet altijd even appetijtelijk, maar geloof me de ervaring en een aantal niet Tetgebonden schotels erbovenop maakt het allemaal even smakelijk of interessant voor het oog als voor de maag.

We zijn er bijna, we mogen al bijna aftellen naar het nieuwe maanjaar. De speciale atmosfeer die dan overheerst beschrijf ik in het volgende stukje over de laatste dag van het oude jaar en de eerste dag van het nieuwe jaar.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten